DuurZame Akkerbouw voor meer diVersiteit

Waarom graan verbouwen voor veevoer als je er ook brood mee kunt bakken, bier brouwen of de ultieme droom: whiskey brouwen? Daarvoor heb je duurzame akkerbouw nodig en moeten we op zoek naar nieuwe rassen, een andere vorm van bewerking met bijbehorende machines en een goede zorg voor de bodem: duurzame akkerbouw bedrijven. Daar hoort geen chemie of kerende grondbewerking bij. Dat dat niet meevalt hebben we gemerkt. Nog steeds is het volop experimenteren en hopen dat het lukt.

We voegen elke paar jaar een nieuw (bijzonder) gewas toe aan het teeltplan. Dit om de diversiteit te vergroten, zowel in ons assortiment, als in de bodem, als voor de biodiversiteit. Brouwwaardig graan en huttentut lukt ons nu goed. We experimenteren momenteel met quinoa, amarant en boekweit. En in de toekomst willen we ook met bonen aan de slag. Experimenteren klinkt mooi, de praktijk is dat iets gewoon kats mislukt, balen! Gelukkig hebben wij dieren die deze resten graag voor ons opwaarderen tot voedsel. Zo eten de varkens sinds kort ‘quinoa-hooi’. Heel chique, maar het is zijn gewoon quinoa-planten met heel veel onkruid.

Telen voor humane consumptie binnen duurzame akkerbouw

Het is ons doel om gewassen te telen die in de eerste plaats bedoelt zijn humane consumptie. Dat klinkt logisch, dat is het in Nederland niet. Driekwart van onze landbouwgronden wordt gebruikt voor veevoer. Kijk maar om je heen: bijna alles is gras, voederbieten of mais, allen voor de koeien. Een kleiner deel is graan, dat ook grotendeels naar de veevoederfabrieken gaat.

Nog geen kwart van ons landbouwareaal wordt gebruikt voor groente (aardappels, prei, uien), brouw- of bakwaardig graan of fruit. En dat is niet erg duurzaam, want om 1 kilojoule rundvlees te maken hebben we 10 kilojoule graan of gras nodig, bij industrievarkens is dit 1 op 7, bij kippen 1 op 5. Dat is waarom rundvlees het duurste stukje vlees en daarmee het minst duurzaamst is. In onze ogen kun je op de Nederlandse akkers het beste humaan voedsel verbouwen en met de reststromen (een veel kleiner aantal) dieren voeren.

Waarom is stront dan toch belangrijk voor duurzame akkerbouw

Bij de teelt van gewassen binnen duurzame akkerbouw is de veehouderij echter onmisbaar, dankzij…. stront! Of eigenlijk moeten we zeggen ruige stalmest, want dat is echt iets anders dan de zure zooi uit de mestputten. Een bijproduct van onze graanteelt is de stengel en die heeft een hele mooie functie. Ze is hol, waardoor ze het vocht kan opnemen.

We strooien de stallen in met dit stro. De urine van de dieren wordt opgenomen in de stengel, de mest blijft ertussen liggen. Hierdoor ontstaat er geen ammoniak, oftewel stikstof. Zodoende stinkt het in onze stal niet en het allerbelangrijkst: de ruige stalmest is niet zuur, maar vol met leven. In de reguliere stallen komt urine en mest bij elkaar in de mestput. Daar reageert het met elkaar en ontstaat ammoniak, wat in de lucht verdampt tot stikstof. Deze zure substantie doodt alle goede bacteriën die je op je land nodig hebt voor je bodemleven.

PRoduceren voor andereN

Wij verbouwen ook voor andere partijen als bakkers, brouwers en horeca in opdracht. Zo verbouwen wij tarwe voor eigen brood van een horeca-zaak in de buurt, gaat een deel van het graan naar een lokale bakker en is er een chefkok die met de perskoek van de huttentut brood maakt. En natuurlijk onze gerst voor ons eigen mout, waar velen al heerlijke biertjes mee hebben gebrouwen. En check hier ons eigen Goed Gevulde Patrijs Bier! Heb je een speciale wens, bijzondere soort in gedachten of iets anders, aarzel dan niet om contact op te nemen met Heimen: 06 25 07 68 23 of heimenv@hotmail.com.

Onze droom: een potstal binnen de duurzame akkerbouw

Een potstal is het middel voor een goed werkende kringlooplandbouw op je eigen bedrijf. Het is een stal van ongeveer een meter diep. Hierin strooi je elke keer stro bij, zonder tussendoor uit te mesten. De dieren hebben dan een dik strobed en genieten van de warmte die door de fermentatie, de broei, ontstaat. Het stro wordt samengeperst en alvast omgezet, zodat het straks op het land al deels vergaan is en makkelijk door het bodemleven wordt opgenomen. Hier komen de nutriënten uit de mest in de grond ter beschikking voor de plant.

De potstal wordt één keer per jaar uitgemest, liefst met de laatste vorst. Dan is de grond nog hard bevroren en kun je makkelijk het land op rijden zonder in de modder weg te zakken. De ruige stalmest heeft een paar weken de tijd om in de bodem te trekken en daarna kan er gezaaid worden. Graanproductie van duurzame akkerbouw levert op dit moment weinig op, oa omdat de vraag naar stro grotendeels is weggevallen. Bij de bouw van potstallen zal deze vraag en dus de graanproductie stijgen. Dit is winst voor de biodiversiteit en het landschap, omdat graan een rustgewas is voor de bodem en geen chemie nodig heeft.

De potstal wordt in 2025 gebouwd. Wil je ons en onze natuurinclusieve manier van voedsel produceren ondersteunen? Dan help je ons enorm door bij te dragen aan de crowdfunding. Hier zijn vele manieren om bij te dragen aan onze plannen.